Viêm thực quản trào ngược độ B: Nguyên nhân và cách điều trị

• Thông tin
• Bài viết mới

Ths. Bs Thái Việt Nguyên

Với nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại Khoa Nội Soi Tiêu Hóa Bệnh viện Nguyễn Tri Phương Thành phố Hồ Chí Minh. Ths. BSNT Thái Việt Nguyên đã trực tiếp tiếp xúc với nhiều ca bệnh tiêu hóa. Điều này đã giúp Bác sĩ củng cố thêm kinh nghiệm khám lâm sàng và chỉ định “đúng và đủ” các cận lâm sàng, hỗ trợ chẩn đoán chính xác bệnh lý tiêu hóa của bệnh nhân.

Bài viết mới của Ths. Bs Thái Việt Nguyên (see all)

• Hướng dẫn 6 cách giảm đau bụng đơn giản tại nhà - 12/09/2023
• Đau bụng kèm sốt là dấu hiệu của bệnh gì? Khắc phục thế nào? - 12/09/2023
• Ăn vào là đau bụng: Nguyên nhân do đâu và làm sao để khắc phục? - 12/09/2023

Viêm thực quản trào ngược được chia ra 4 cấp độ với các đặc điểm tổn thương và triệu chứng khác nhau. Trong đó, viêm thực quản trào ngược độ B là mức độ trung bình, được khá nhiều Cô Chú, Anh Chị quan tâm. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị viêm trào ngược thực quản độ B trong bài viết dưới đây!

Viêm thực quản trào ngược độ B là gì?

Viêm thực quản trào ngược được hiểu là hiện tượng viêm niêm mạc thực quản do trào ngược dạ dày – thực quản (GERD) gây nên. Cụ thể, các chất trong dạ dày sẽ trào lên thực quản và gây nên các triệu chứng khó chịu cho người bệnh.

Viêm thực quản trào ngược được chia thành 4 cấp độ viêm theo hệ thống phân loại Los Angeles (LA) gồm độ A, độ B, độ C và độ D. Trong đó, viêm thực quản trào ngược độ B là mức độ trung bình, xảy ra khi một hoặc nhiều vết trợt trên niêm mạc với chiều dài trên 5mm và không liên tục giữa các nếp niêm mạc.

> Tìm hiểu thêm: Viêm thực quản trào ngược độ A

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây viêm thực quản trào ngược độ B

Nguyên nhân gây viêm thực quản trào ngược mức độ B có thể do sự bất thường của cơ thắt thực quản dưới, thoát vị hoành,… cùng các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh như uống rượu, hút thuốc,…

Nguyên nhân

Dưới đây là một vài nguyên nhân gây ra viêm trào ngược thực quản độ B: 

• Cơ thắt thực quản dưới (LES) hoạt động bất thường: Thông thường, cơ thắt thực quản dưới sẽ đóng chặt khi thức ăn đã vào dạ dày. Tuy nhiên, khi cơ quan này suy yếu hoặc giãn ra bất thường, nó có thể khiến dịch dạ dày trào ngược lên thực quản và làm tổn thương niêm mạc thực quản.
• Liệt dạ dày: Liệt dạ dày là một dạng rối loạn chức năng ảnh hưởng dây thần kinh và cơ bên trong dạ dày. Điều này khiến thức ăn ở dạ dày lâu hơn bình thường và có thể gây trào ngược axit lên thực quản.
• Thoát vị hoành: Thoát vị hoành là hiện tượng một phần dạ dày chui lên lồng ngực thông qua khiếm khuyết trên cơ hoành. Nếu thoát vị hoành lớn có thể khiến thức ăn và axit trào ngược vào thực quản.
• Béo bụng: Điều này dẫn đến sự gia tăng chênh lệch áp lực trong dạ dày – thực quản và tăng tần suất giãn cơ thắt thực quản dưới. Những thay đổi này khiến dịch dạ dày tràn vào thực quản.
• Rối loạn tiết nước bọt: Có thể làm suy yếu vai trò của nước bọt trong việc trung hòa acit trào ngược vào thực quản.

Yếu tố nguy cơ

Một số yếu tố nguy cơ có thể gây viêm thực quản trào ngược độ B gồm:

• Uống rượu bia: Rượu bia có thể làm tăng tiết axit, lâu dần dẫn đến trào ngược dạ dày – thực quản hoặc góp phần làm cho tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.
• Hút thuốc: Hút thuốc có thể khiến cơ thắt thực quản dưới bị suy yếu dần và làm cho các chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản.
• Căng thẳng tâm lý: Khi bị căng thẳng, cơ thể thường trở nên nhạy cảm hơn với axit có trong thực quản. Sự nhạy cảm này khiến cho các triệu chứng của trào ngược thực quản trở nên tồi tệ hơn.
• Sử dụng thuốc: Dùng một số loại thuốc như thuốc chẹn kênh canxi, thuốc kháng cholinergic cũng làm tăng nguy cơ viêm thực quản trào ngược.

Dấu hiệu và triệu chứng của viêm thực quản trào ngược độ B

Các triệu chứng của viêm thực quản độ B bắt đầu xuất hiện với tần suất nhiều hơn, gây ảnh hưởng không ít đến cuộc sống của người bệnh.

Triệu chứng viêm thực quản trào ngược độ B

Các dấu hiệu của viêm trào ngược thực quản độ B bao gồm:

• Ợ nóng.
• Đau ngực.

Dấu hiệu viêm thực quản trào ngược độ B cần đi khám

Người bệnh nên gặp bác sĩ để thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt khi các triệu chứng kéo dài nhiều ngày không thuyên giảm hoặc kèm theo các biểu hiện bất thường khác như:

• Đau đầu.
• Đau cơ.
• Sốt.
• Khó thở.
• Nôn nhiều, chất nôn có màu vàng, xanh, lẫn máu hoặc có dạng giống bã cà phê.
• Đau miệng hoặc cổ họng khi ăn.

Viêm thực quản trào ngược độ B có nguy hiểm không?

Viêm thực quản độ B có thể được kiểm soát bằng cách sử dụng thuốc và thay đổi lối sống, chế độ ăn uống theo chỉ định của bác sĩ. Nếu không sớm điều trị, bệnh có thể chuyển biến nặng hơn sang cấp độ C và cấp độ D, gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm.

• Viêm thực quản trào ngược độ C: Có một hoặc nhiều vết trợt liên tiếp giữa các đỉnh của ít nhất 2 nếp gấp niêm mạc và các vết trợt chiếm không quá 75% chu vi lòng thực quản.
• Viêm thực quản trào ngược độ D: Một hoặc nhiều vết trợt giữa đỉnh của ít nhất 2 nếp gấp niêm mạc và chiếm nhiều hơn 75% chu vi lòng thực quản.

Các biến chứng của viêm trào ngược thực quản độ B:

• Barrett thực quản: Đây là tình trạng tế bào niêm mạc thực quản bị tổn thương do trào ngược axit và bị thay thế bằng các tế bào giống niêm mạc ruột. Những bệnh nhân mắc Barrett thực quản có nguy cơ cao mắc ung thư biểu mô tuyến ở thực quản.
• Loét thực quản: Loét thực quản là các vết loét hình thành ở niêm mạc thực quản xảy ra do lớp nhầy bảo vệ niêm mạc bị ăn mòn. Điều này khiến axit dạ dày dễ dàng gây kích thích thành thực quản và gây loét ở thực quản. Bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như hẹp thực quản, thủng thực quản, xuất huyết tiêu hóa trên,…
• Ung thư thực quản: Axit dạ dày trào ngược lên thực quản lâu ngày có thể gây thương tổn các mô thực quản và gia tăng khả năng mắc ung thư thực quản. Theo đó, ung thư thực quản là tình trạng các tế bào ở niêm mạc thực quản phát triển bất thường, hình thành nên các khối u dọc theo ống thực quản và có thể dẫn đến các biến chứng như tắc nghẽn thực quản, xuất huyết thực quản,…

Phương pháp chẩn đoán viêm thực quản trào ngược độ B

Để chẩn đoán viêm thực quản độ B, bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng để đưa ra các nhận định ban đầu. Sau đó, bác sĩ sẽ chỉ định các cận lâm sàng phù hợp để xác định nguyên nhân gây bệnh chuẩn xác hơn.

Khám lâm sàng

Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi một số câu hỏi về triệu chứng, tiểu sử bệnh lý cá nhân và gia đình, tình trạng sức khỏe hiện tại để đưa ra các chẩn đoán ban đầu và chỉ định các cận lâm sàng phù hợp để xác định nguyên nhân bệnh lý.

Cận lâm sàng

Các cận lâm sàng có thể được bác sĩ chỉ định gồm:

• Nội soi tiêu hóa: Nội soi giúp bác sĩ quan sát và phát hiện các tổn thương bên trong thực quản một cách nhanh chóng. Đồng thời, tùy vào từng trường hợp mà bác sĩ sẽ thực hiện sinh thiết ở những vùng bất thường.
• Xét nghiệm: Các xét nghiệm như kiểm tra độ pH thực quản, đo áp lực thực quản giúp bác sĩ xác định có dấu hiệu trào ngược dạ dày – thực quản hay không và loại trừ các bệnh lý liên quan.
• Trường hợp người bệnh có triệu chứng đau ngực, bác sĩ sẽ áp dụng một số phương pháp khác để loại trừ nguyên nhân đau ngực do bệnh tim.

Phương pháp điều trị viêm thực quản trào ngược độ B

Để điều trị viêm thực quản trào ngược cấp độ B, bệnh nhân sẽ được chỉ định sử dụng thuốc. Tùy vào tình trạng và nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp để kiểm soát các triệu chứng, chẳng hạn như:

• Thuốc kháng histamin H2.
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI).
• Thuốc trung hòa axit dạ dày (antacid).
• Thuốc điều hoà nhu động (prokinetic).

Lưu ý: Người bệnh chỉ nên dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý mua thuốc về sử dụng hoặc tăng giảm liều lượng mà không hỏi ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn sức khỏe, hạn chế các tác dụng phụ không mong muốn.

Doctor Check – Trung tâm chẩn đoán và điều trị chuyên sâu các bệnh lý tiêu hóa tại TP.HCM

Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm – giỏi chuyên môn, phòng khám Doctor Check mang đến dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng, tư vấn kỹ lưỡng và chỉ định đúng – đủ cận lâm sàng cần thiết. Tại đây còn trang bị hệ thống máy móc hiện đại, kết hợp ứng dụng phương pháp Nội Soi Không Đau (Nội Soi Tiền Mê) đạt chuẩn quốc tế, giúp phát hiện tổn thương cao, chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh chính xác đến 90 – 95%.

Dựa vào kết quả chẩn đoán, các bác sĩ Doctor Check sẽ lập phác đồ điều trị phù hợp với từng bệnh nhân và kê thuốc Brand-name chính hãng để tăng hiệu quả điều trị, giúp người bệnh sớm phục hồi.

Không chỉ vậy, Doctor Check còn có quy trình thăm khám nhanh chóng, chi phí khám chữa bệnh hợp lý, giúp khách hàng yên tâm sử dụng dịch vụ tại đây.

> Đặt hẹn lịch khám bệnh với bác sĩ Doctor Check ngay hôm nay!

Cách giảm nhẹ triệu chứng của viêm thực quản trào ngược độ B

Để giảm nhẹ triệu chứng, người bệnh nên thay đổi thói quen ăn uống và lối sống theo lời khuyên của bác sĩ. Các cách giảm nhẹ triệu chứng như sau:

• Bổ sung rau xanh (bông cải xanh, măng tây, súp lơ,…), thịt nạc (gà, cá,…) và chất béo tốt cho sức khỏe (quả bơ, hạt lanh, dầu ô liu, dầu mè…).
• Hạn chế thực phẩm làm tăng kích ứng niêm mạc thực quản như thức ăn nhiều chất béo, bạc hà, socola, rượu bia, nước ép cà chua,…
• Chia nhỏ các bữa ăn và ăn chậm, nhai kỹ.
• Duy trì cân nặng ổn định, hạn chế tình trạng thừa cân, béo phì.
• Không nằm ngay sau khi ăn.
• Hạn chế hút thuốc lá để giảm các triệu chứng của viêm thực quản độ B.

Những điểm cần lưu ý

Dưới đây là một vài lưu ý Cô Chú, Anh Chị cần biết để tránh tình trạng viêm trào ngược thực quản độ B tiến triển nặng hơn.

• Viêm thực quản trào ngược độ B là cấp độ trung bình, được hiểu là một hoặc nhiều vết trợt dài hơn 5mm, không vượt qua đỉnh của 2 nếp gấp niêm mạc.
• Bệnh có thể do các nguyên nhân như cơ thắt thực quản dưới (LES) hoạt động bất thường, thoát vị khe hoành, tăng mỡ bụng,… và yếu tố nguy cơ như căng thẳng, uống bia rượu, hút thuốc,…
• Nếu chậm trễ trong việc điều trị, bệnh có thể chuyển sang cấp độ C, cấp độ D với các biến chứng nghiêm trọng như Barrett thực quản, loét dạ dày, ung thư thực quản.
• Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ có thể chỉ định các cận lâm sàng như nội soi tiêu hóa, xét nghiệm,…
• Một số loại thuốc như thuốc kháng histamin H2, thuốc ức chế bơm proton (PPI), thuốc trung hòa axit dạ dày (antacid),… có thể được dùng để điều trị viêm thực quản độ B.
• Để giảm nhẹ triệu chứng bệnh, người bệnh nên ăn các thực phẩm nhiều chất xơ, thực phẩm chứa chất béo tốt cho sức khỏe; hạn chế thực phẩm gây kích thích niêm mạc thực quản; kiểm soát cân nặng ổn định;…

Bài viết trên là các thông tin chi tiết về viêm thực quản trào ngược độ B. Có thể thấy, các triệu chứng của bệnh ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống. Do vậy, Cô Chú, Anh Chị hãy sớm đến gặp bác sĩ để chẩn đoán và điều trị, hạn chế các biến chứng nguy hiểm.

Câu hỏi thường gặp

Tài liệu tham khảo:

1. Samy A. Azer; Anil Kumar Reddy Reddivari. Reflux Esophagitis. 17 04 2023. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554462/ (đã truy cập 07 08 2023).

2. Sadhna Dhingra, MBBS, MD, FCAP. Reflux Esophagitis. 22 06 2020. https://emedicine.medscape.com/article/1610393-overview?form=fpf (đã truy cập 07 08 2023).

3. Cleveland Clinic. GERD (Chronic Acid Reflux). 06 12 2019. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17019-gerd-or-acid-reflux-or-heartburn-overview (đã truy cập 07 08 2023).

4. Cleveland Clinic. Esophageal Disorders. 10 08 2021. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/16976-esophageal-disorders (đã truy cập 07 08 2023).

5. Cleveland Clinic. Gastroparesis. 20 03 2023. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/16976-esophageal-disorders (đã truy cập 07 08 2023).

6. Mayo Clinic Staff. Hiatal hernia. 23 02 2021. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiatal-hernia/symptoms-causes/syc-20373379 (đã truy cập 07 08 2023).

7. Louisa Richards. What to know about GERD with esophagitis. 10 03 2023. https://www.medicalnewstoday.com/articles/gerd-with-esophagitis (đã truy cập 07 08 2023).

8. Mayo Clinic Staff. Esophagitis. 29 11 2022. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiatal-hernia/symptoms-causes/syc-20373379 (đã truy cập 07 08 2023).